Duizeligheid

Duizeligheid kan heel verwarrend zijn. Zeker als het niet vanzelf over gaat. Je leest hier wat fysiotherapie voor u kan betekenen bij deze hinderlijke klacht.

Een gevoel van instabiliteit of een licht gevoel in het hoofd. Dat is duizeligheid. Meestal  houdt  het niet zo lang aan.

Toch gaat maar liefst één op de dertig bezoeken aan de huisarts over duizeligheid. Vrouwen hebben er twee keer zo vaak last van als mannen. Naarmate de leeftijd stijgt, stijgt ook het aantal klachten over duizeligheid.

Waar komt het vandaan?
In  het binnenoor bevinden zich de evenwichtsorganen. Die geven aan onze hersenen de positie van het hoofd door. Staat het rechtop? Dreigt het om te vallen? Is het in beweging?

Het evenwichtsorgaan bestaat aan elke kant uit drie kanalen  die aan de binnenkant met fijne haartjes bekleed zijn.  De kanalen zijn gevuld met vloeistof. Dat beweegt mee als wij ons hoofd bewegen. Intussen bewegen ook de haartjes mee met de vloeistofstroom. Vergelijkt u het met  zeewier dat meedeint in de golfstromen van de zee.

Aan die fijne haartjes zitten kleine zenuwen. Die geven door dat de haartjes een bepaalde kant op gaan staan. En zo weten wij dan zelf dat wij bewegen. Bijvoorbeeld op een schommel of een fiets, of tijdens een val.

Meer over duizeligheid

Duizeligheid is in twee categorieën te verdelen die elk een andere oorzaak hebben.

• draaiduizeligheid (BPPD)
• duizeligheid met flauwvallen (orthostatische hypotensie)

Draaiduizeligheid of positieduizeligheid wordt ook wel benigne paroxysmale positieduizeligheid (bppd) genoemd. Het geeft u aanvalsgewijs het gevoel dat de omgeving draait. De aanvallen duren maar kort. Mogelijke, bijkomende verschijnselen: misselijkheid en snel heen en weer bewegen van de ogen. Een belangrijk verschil met flauwvallen is dat het niet zwart voor de ogen wordt .

Hoe komt het?
Door verkoudheid kan de omgeving van het evenwichtsorgaan gezwollen raken. Dat geeft druk. Ook kunnen  er ‘steentjes’ of klontertjes ontstaan die door een beweging van het hoofd plotseling losschieten of de kanaaltjes verstoppen. De hersenen krijgen dan een verkeerd signaal door. Dat van beweging of omvallen.

Wat kunt u zelf doen?
Bij deze vorm van duizeligheid is er sprake van een virus. Dat moet je ‘uit vieren’. Net als elke verkoudheid heeft het tijd nodig. De zwelling rondom de keel en neus kunt u bestrijden met simpele neusspray.

Duizeligheid met flauwvallen is een ander verhaal. Deze vorm van duizeligheid ontstaat bij een lagere bloeddruk. Het wordt zwart voor de ogen en er zelden sprake van misselijkheid.

Hoe komt het?
Als wij zitten of liggen, hoeft ons hart het bloed niet over grote hoogte rond te pompen. De druk gaat iets omlaag. Gaan wij plotseling staan dan zijn wij opeens een stuk hoger. Hart en bloedvaten moeten zich eerst aanpassen aan dat hoogteverschil. Dit kan ons doen wankelen of zelfs flauwvallen. Dit gebeurt bijvoorbeeld als je langere tijd op de hurken heeft gezeten hebben en dan opstaat. Het is een normaal verschijnsel.

Met name bij ouderen duurt het iets langer eer hart en bloedvaten zich hebben aangepast aan een nieuwe situatie. Een effectieve leefregel is daarom: wacht na het opstaan drie tellen met lopen.

Deze vorm van duizeligheid komt ook voor bij moeheid, algehele zwakte, warmte, lang staan en weinig drinken. Ook  bij grote schrik of plotselinge angst kan het lichaam reageren met verwijden van bloedvaten. Dat geeft een plotselinge daling van de bloeddruk en dus kans op duizeligheid.

Wanneer naar de huisarts?
Bij plotselinge duizeligheid is een bezoek aan de huisarts altijd op zijn plaats. Hij of zij stelt een diagnose en beoordeelt of de duizeligheid vanzelf over zal gaan (en dus tijd nodig heeft) of dat er medicatie of behandeling nodig is. De huisarts kan u ook verwijzen naar een fysiotherapeut.

Wat kan fysiotherapie voor u betekenen bij duizeligheid?

Afhankelijk van de oorzaak hebben wij verschillende mogelijkheden om uw duizeligheid te behandelen.

• Met bepaalde handelingen maken wij de ‘steentjes’ in de kanalen van de evenwichtsorganen los. Zodat het lichaam ze kan afvoeren en opruimen.
• Is een verzwakte conditie de oorzaak? Dan geven wij je een programma om uw conditie te verbeteren.
• Is de duizeligheid gevolg van een coördinatieprobleem dan zijn daar allerlei oefeningen voor.
• Omdat duizeligheid ook je valrisico vergroot, geven wij je tips en adviezen voor betere balans. Ons wetenschappelijk onderbouwde oefenprogramma Vergroot uw evenwicht is daarvoor bijzonder effectief.

Wat kun je zelf doen?

• Gun het lichaam even tijd om te wennen bij het opstaan.
• Voorkom dat je lang moet staan.
• Vermijdt  warme en benauwde ruimtes.
• Drink voldoende.

Als u naar de huisarts gaat, kunt u zich voorbereiden op een aantal vragen:

• Hoe zou je de duizeligheid omschrijven?
• Wanneer treedt het op?
• Hoelang houdt het aan?
• Hoelang bestaan deze klachten al?
• Moet je ervoor naar bed of kun je nog gewoon blijven functioneren?
• Heb je nog andere klachten tijdens de duizeligheid?
• Gebruik je medicijnen, alcohol of drugs?